Nieuws

Buitenactiviteiten spelen een cruciale rol in de ontwikkeling van kinderen. Steeds meer onderzoek wijst uit dat tijd doorbrengen in een natuurlijke omgeving niet alleen de fysieke gezondheid bevordert, maar ook bijdraagt aan betere leerprestaties, sociale vaardigheden en emotioneel welzijn. Scholen kunnen veel voordeel halen uit het structureel integreren van buitenactiviteiten in hun onderwijsprogramma’s. 

1. Fysieke gezondheid en motorische ontwikkeling

Een actieve levensstijl begint in de kindertijd. Regelmatige deelname aan buitenactiviteiten draagt bij aan de ontwikkeling van motorische vaardigheden, vermindert het risico op overgewicht en stimuleert een gezonde groei. Daarnaast zorgt blootstelling aan natuurlijk licht voor een verhoogde aanmaak van vitamine D, essentieel voor de botontwikkeling.

Volgens de Rijksoverheid helpt een beweegvriendelijke schoolomgeving kinderen om meer te bewegen, wat niet alleen fysieke voordelen oplevert, maar ook bijdraagt aan betere concentratie en leerprestaties. (Rijksoverheid, 2022). 

Het rapport van IVN benadrukt daarnaast het belang van natuurrijke speelomgevingen. Kinderen die spelen in een natuurlijke omgeving bewegen gevarieerder en worden meer uitgedaagd om hun motorische vaardigheden te ontwikkelen dan kinderen op een traditioneel schoolplein. (IVN, n.b.)

2. Sociale en emotionele ontwikkeling

Buitenactiviteiten bevorderen sociale interacties en samenwerking. Tijdens buitenspelen leren kinderen conflicten op te lossen, compromissen te sluiten en op een speelse manier met elkaar om te gaan. Onderzoek van Groenblauwe Netwerken wijst uit dat natuurrijke speelomgevingen een positieve invloed hebben op het sociale gedrag van kinderen en bijdragen aan het verminderen van pestgedrag. (Groenblauwe Netwerken, 2021)

Daarnaast heeft contact met de natuur een bewezen positief effect op het mentaal welzijn van kinderen. Kinderen die regelmatig in een natuurlijke omgeving spelen, ervaren minder stress, hebben een positievere stemming en ontwikkelen meer veerkracht. IVN stelt dat buiten leren bijdraagt aan een rustiger klasklimaat, wat indirect zorgt voor een betere leerervaring. (IVN, n.b.)

3. Cognitieve ontwikkeling en leerprestaties

Buiten leren stimuleert de cognitieve ontwikkeling van kinderen. Het biedt hen de kans om hun omgeving te verkennen, nieuwsgierigheid te ontwikkelen en probleemoplossend vermogen te versterken. Scholen die regelmatig buitenonderwijs aanbieden, zien verbeteringen in concentratie en werkgeheugen bij hun leerlingen.

Volgens een rapport van de Rijksoverheid draagt beweging bij aan betere schoolprestaties. Leerlingen die regelmatig actief zijn tijdens schooluren, scoren hoger op cognitieve taken zoals rekenen en lezen. (Rijksoverheid, 2022.)

Bovendien stelt IVN dat buitenonderwijs het leerplezier vergroot en kinderen motiveert om actiever deel te nemen aan de lessen. De mogelijkheid om leerstof te koppelen aan praktische, tastbare ervaringen in de natuur zorgt voor een diepere verwerking van de lesstof. (IVN, n.b.)

4. Duurzaamheid en Betrokkenheid

Naast de directe voordelen voor kinderen, draagt het integreren van buitenactiviteiten ook bij aan een duurzame en natuur inclusieve schoolomgeving. Groenblauwe Netwerken benadrukt dat scholen die investeren in natuurrijke schoolpleinen niet alleen het welzijn van leerlingen verbeteren, maar ook bijdragen aan biodiversiteit en klimaatadaptatie. (Groenblauwe Netwerken, 2021.)

Door leerlingen actief te betrekken bij de inrichting en het onderhoud van hun buitenruimte, ontwikkelen zij een gevoel van eigenaarschap en verantwoordelijkheid. Dit leidt tot een duurzamere inzet en behoud van groene speel- en leeromgevingen.

3SSport buitenactiviteiten TSO, Edu Extra en NSA

Tussen Schoolse Opvang (TSO)

TSO is een belangrijk moment van de dag waarin kinderen kunnen ontspannen en opladen voor de middaglessen. Door actieve buitenactiviteiten in de TSO te integreren, wordt de pauze niet alleen een moment van rust, maar ook van beweging en sociale interactie. Begeleide sport- en spelactiviteiten stimuleren kinderen om samen te spelen, conflicten op te lossen en hun motorische vaardigheden verder te ontwikkelen. Dit vermindert gedragsproblemen en draagt bij aan een soepelere overgang terug naar de klas.

Hoe zetten we dit buiten neer?

• Gevarieerd spelaanbod op het schoolplein: van balspelen tot vrij bewegen met sportmaterialen.
• Begeleiding door sportbegeleiders die zorgen voor structuur en veiligheid.
• Een gestructureerd en gepersonaliseerd programma aan de hand van een TSO activiteiten boek.

• Complementaire teams:
  Onze collega’s werken complementair met de groepsleerkracht en volgen een vooraf afgestemde dagplanning, waarin zowel onderwijs- als Edu Extra-activiteiten zijn opgenomen. Ook wanneer de groepsleerkracht andere taken heeft of niet aanwezig is, zorgen wij voor een gestructureerde en zinvolle onderwijsdag.
• Extra ondersteuning bij taal- en rekenvaardigheden:
  Met Edu Extra bieden we gerichte ondersteuning bij taal en rekenen door leerlingen bewegend te laten leren, wat helpt bij het herhalen, automatiseren en activeren van voorkennis. Door tijdelijk leerlingen uit de klas te halen, krijgt de groepsleerkracht meer ruimte om persoonlijke aandacht te geven aan de overige leerlingen.
• Extra onderwijs ondersteuning aan de school:
  Onze collega’s bieden flexibele en structurele ondersteuning in de klas, afgestemd op de behoeften van de school. Dit varieert van ondersteuning aan de groepsleerkracht tot het begeleiden van leerlingen die extra beweging nodig hebben om hun concentratie en leerprestaties te verbeteren.

• Organiseren van sportclinics zoals voetbal, basketbal en atletiek op schoolpleinen en grasvelden.
• Laagdrempelige kennismaking met nieuwe sportvormen zoals frisbeeën en bootcampen.

Conclusie

Het integreren van buitenactiviteiten in het schoolcurriculum is een investering in de fysieke, sociale en cognitieve ontwikkeling van kinderen. Onderzoek toont aan dat beweging en natuurbeleving niet alleen het welzijn en de leerprestaties verbeteren, maar ook bijdragen aan een gezonde en duurzame schoolomgeving.

Scholen kunnen inspelen op deze voordelen door bewust beleid te voeren op het gebied van buitenonderwijs en beweegstimulering. Met de juiste infrastructuur en begeleiding kunnen buitenactiviteiten een essentieel onderdeel worden van het onderwijs, met voordelen die verder reiken dan het klaslokaal.

Bronnen

Rijksoverheid, 2022. Rapport: 'Bijlage 3 Rapport Afstandsonderwijs'. Geraadpleegd via: https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2022/03/28/bijlage-3-rapport-afstandsonderwijs

IVN, n.b. Rapport: 'Groene schoolpleinen: succes- en faalfactoren'. Geraadpleegd via: https://www.ivn.nl/app/uploads/sites/261/2023/03/groene-schoolpleinen-succes-en-faalfactoren-maas-muller-hovinga-20141.pdf

Groenblauwe Netwerken, 2021. Rapport: 'De waarde van een natuurrijke gezonde buitenruimte rond scholen'. Geraadpleegd via: https://groenblauwenetwerken.nl/publications/de-waarde-van-een-natuurrijke-gezonde-buitenruimte-rond-scholen